kkwiatkowskaTytuł: Zamknięcie firmy ze stratą – czy to w ogóle legalne i opłacalne? Odpowiadamy!
Autor: Katarzyna Wysocka
Data publikacji: 12 listopada 2025
Ostatnia aktualizacja: 12 listopada 2025
Zamknięcie firmy to trudna decyzja, ale nie zawsze oznacza porażkę. W praktyce wiele przedsiębiorstw kończy działalność z ujemnym bilansem – i nie ma w tym nic niezgodnego z prawem. Co więcej, w niektórych sytuacjach może to być wręcz najbardziej racjonalny i opłacalny krok.
W tym artykule odpowiadamy, czy zamknięcie firmy ze stratą jest legalne, jak wygląda proces krok po kroku oraz kiedy warto podjąć taką decyzję. Przedsiębiorcy znajdą tu praktyczne wskazówki podatkowe, księgowe i prawne.
W artykule znajdziesz:
- wyjaśnienie, czy można zamknąć firmę ze stratą,
- skutki podatkowe i finansowe takiego kroku,
- praktyczne kroki i formalności przy zamknięciu działalności,
- analizę, kiedy to się opłaca, a kiedy lepiej kontynuować działalność,
- przykłady sytuacji z rynku.
Czytaj więcej…
Spis treści
- Czym jest zamknięcie firmy ze stratą?
- Czy zamknięcie firmy ze stratą jest legalne?
- Jak wygląda proces zamknięcia firmy ze stratą?
- Konsekwencje podatkowe – co z podatkiem dochodowym i VAT-em?
- Kiedy zamknięcie firmy ze stratą może być opłacalne?
- Błędy popełniane przez przedsiębiorców przy likwidacji ze stratą
- Jak przygotować się do zamknięcia firmy krok po kroku
- Podsumowanie – co warto zapamiętać?
Czym jest zamknięcie firmy ze stratą?
Zamknięcie firmy ze stratą oznacza sytuację, w której przedsiębiorstwo kończy działalność, a jego wynik finansowy za dany okres lub cały czas funkcjonowania jest ujemny. Innymi słowy – koszty działalności przewyższają przychody.
Taka sytuacja nie jest niczym niezwykłym. Wiele biznesów, szczególnie w sektorze usługowym czy handlu internetowego, notuje straty w początkowych latach działalności. Decyzja o likwidacji często zapada, gdy właściciel uzna, że dalsze prowadzenie firmy nie ma ekonomicznego uzasadnienia.
Strata może wynikać z różnych przyczyn:
- spadku popytu na oferowane produkty lub usługi,
- zbyt wysokich kosztów stałych (np. najmu, wynagrodzeń, ZUS-u),
- zmian rynkowych lub regulacyjnych,
- błędów w strategii marketingowej,
- problemów z płynnością finansową.
Czy zamknięcie firmy ze stratą jest legalne?
Tak, zamknięcie firmy ze stratą jest całkowicie legalne. Polskie prawo nie nakłada obowiązku, aby przedsiębiorca zakończył działalność tylko wtedy, gdy jego bilans jest dodatni. Wręcz przeciwnie – prawo do zakończenia działalności gospodarczej jest jednym z podstawowych praw przedsiębiorcy.
Ważne jest jednak, aby cały proces został przeprowadzony zgodnie z obowiązującymi przepisami, czyli:
- działalność została formalnie wyrejestrowana z CEIDG lub KRS,
- złożono odpowiednie deklaracje podatkowe,
- rozliczono VAT, PIT lub CIT,
- sporządzono spis z natury (remanent końcowy),
- rozliczono składki ZUS.
Nie ma też znaczenia, czy przedsiębiorca ma zobowiązania finansowe. Nawet firma, która ma długi, może zakończyć działalność – choć w niektórych przypadkach może to wymagać odrębnej procedury, np. postępowania upadłościowego lub restrukturyzacyjnego.
Jak wygląda proces zamknięcia firmy ze stratą?
Zamknięcie działalności gospodarczej wymaga kilku formalnych kroków. Oto najważniejsze z nich:
- Złożenie wniosku o wykreślenie z CEIDG – można to zrobić online lub w urzędzie gminy.
- Rozliczenie podatków – konieczne jest złożenie ostatniej deklaracji PIT-36 lub CIT-8, wraz z informacją o wysokości straty.
- Zamknięcie ewidencji księgowej – sporządzenie bilansu zamknięcia i spisu z natury.
- Rozliczenie VAT – jeśli przedsiębiorca był płatnikiem, należy złożyć ostatnią deklarację VAT-7/VAT-7K.
- Zawiadomienie ZUS – zgłoszenie wyrejestrowania z ubezpieczeń (formularz ZWUA).
- Zamknięcie rachunku bankowego firmowego – po rozliczeniu wszystkich należności i zobowiązań.
Cały proces można przeprowadzić w ciągu kilku dni, jeśli dokumentacja firmy jest uporządkowana.
Konsekwencje podatkowe – co z podatkiem dochodowym i VAT-em?
Wbrew obawom wielu przedsiębiorców, strata nie oznacza dodatkowych kar ani sankcji podatkowych. Wręcz przeciwnie – może ona przynieść pewne korzyści.
Rozliczenie straty w PIT lub CIT
Stratę z działalności gospodarczej można odliczyć od dochodu w kolejnych latach, co pozwala zmniejszyć przyszłe zobowiązania podatkowe.
Zgodnie z przepisami:
- przedsiębiorca może rozliczać stratę przez 5 kolejnych lat,
- w jednym roku można odliczyć maksymalnie 50% jej wartości,
- wyjątkiem jest jednorazowe odliczenie do 5 mln zł, jeśli strata została poniesiona w związku z COVID-19 lub nadzwyczajnymi zdarzeniami.
VAT i majątek firmy
W momencie likwidacji należy rozliczyć VAT od pozostałego majątku firmy, np. wyposażenia, towarów lub środków trwałych. Fiskus traktuje to jako tzw. „opodatkowanie remanentu likwidacyjnego”.
Nie oznacza to jednak, że przedsiębiorca traci – często możliwe jest zachowanie części majątku prywatnie, po odpowiednim rozliczeniu podatkowym.
Kiedy zamknięcie firmy ze stratą może być opłacalne?
Choć brzmi to paradoksalnie, zamknięcie firmy na minusie może się opłacać. Oto kilka sytuacji, w których to działanie jest rozsądne:
- dalsze prowadzenie działalności generuje większe straty,
- rynek nie rokuje poprawy w najbliższej przyszłości,
- przedsiębiorca planuje zmianę branży lub modelu biznesowego,
- utrzymanie działalności wymagałoby kolejnych inwestycji bez gwarancji zwrotu,
- możliwe jest skorzystanie z ulg podatkowych dzięki rozliczeniu straty w przyszłości.
Wielu ekspertów wskazuje, że zamknięcie firmy to czasem początek nowego etapu – szansa na lepsze decyzje inwestycyjne lub stworzenie bardziej rentownego projektu.
Błędy popełniane przez przedsiębiorców przy likwidacji ze stratą
Najczęstsze błędy to:
- brak formalnego zgłoszenia zakończenia działalności,
- niezłożenie remanentu końcowego,
- niedopilnowanie rozliczenia VAT,
- pozostawienie otwartego rachunku firmowego,
- nieuwzględnienie straty w kolejnych latach podatkowych.
Takie zaniedbania mogą skutkować karami skarbowymi lub kontrolą z urzędu skarbowego. Warto więc skorzystać z pomocy księgowej lub doradcy podatkowego.
Jak przygotować się do zamknięcia firmy krok po kroku
- Przeanalizuj stan finansów – ustal, jaka jest faktyczna wysokość straty.
- Sporządź bilans i spis z natury.
- Skontaktuj się z księgowym – ustal, jak prawidłowo rozliczyć stratę.
- Wypełnij wniosek CEIDG-1 i wyrejestruj firmę.
- Zamknij konta i rozlicz zobowiązania wobec kontrahentów.
- Złóż ostatnie deklaracje podatkowe i ZUS-owskie.
- Zachowaj dokumenty – przepisy wymagają ich przechowywania przez 5 lat.
Podsumowanie – co warto zapamiętać?
Zamknięcie firmy ze stratą nie jest ani nielegalne, ani rzadkie. To często naturalny etap w cyklu życia przedsiębiorstwa. Kluczowe jest, aby zrobić to zgodnie z przepisami i z wykorzystaniem dostępnych narzędzi podatkowych, które mogą ograniczyć straty finansowe.
Dobrze przeprowadzona likwidacja pozwala uniknąć problemów z fiskusem i daje szansę na nowy start w biznesie – mądrzejszy o zdobyte doświadczenie.
