kkwiatkowskaTytuł: Skala podatkowa i składka zdrowotna – praktyczny poradnik z przykładami dla pracowników i przedsiębiorców
Autor: Jan Maślak
Data publikacji: 15 sierpnia 2025
Data ostatniej aktualizacji: 15 sierpnia 2025
Zmiany w przepisach podatkowych i zasadach naliczania składki zdrowotnej potrafią zaskoczyć nawet doświadczonych księgowych. W 2025 roku nadal obowiązuje dwustopniowa skala podatkowa, ale wysokość składki zdrowotnej i sposób jej rozliczania różnią się w zależności od formy zatrudnienia czy rodzaju działalności gospodarczej. Ten artykuł pomoże Ci zrozumieć aktualne zasady, przełożyć je na praktyczne obliczenia i przygotować się na rozliczenia roczne.
Dowiesz się m.in.:
- jakie są progi i stawki podatkowe w 2025 r.,
- jak liczyć składkę zdrowotną w zależności od formy opodatkowania,
- jakie koszty można odliczyć i w jakim zakresie,
- na co uważać, aby uniknąć dopłaty w rozliczeniu rocznym.
Czytaj dalej, aby poznać szczegółowe wyjaśnienia oraz praktyczne przykłady.
Spis treści:
- Podstawy skali podatkowej w 2025 roku
- Składka zdrowotna – zasady ogólne
- Pracownicy na umowie o pracę
- Przedsiębiorcy na skali podatkowej
- Podatek liniowy a składka zdrowotna
- Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
- Ulgi i odliczenia w 2025 roku
- Najczęstsze błędy i sposoby ich unikania
- Podsumowanie
Podstawy skali podatkowej w 2025 roku
W Polsce obowiązuje progresywny system podatkowy z dwoma stawkami:
- 12% – dla dochodów do 120 000 zł rocznie,
- 32% – dla nadwyżki ponad 120 000 zł.
Kwota wolna od podatku wynosi 30 000 zł, co oznacza, że do tego poziomu nie zapłacimy podatku PIT.
Przykład obliczenia dla osoby fizycznej:
Jeżeli Twój roczny dochód wynosi 150 000 zł:
- Pierwsze 30 000 zł – brak podatku.
- Od 30 001 zł do 120 000 zł – 12% PIT.
- Od 120 001 zł do 150 000 zł – 32% PIT.
Składka zdrowotna – zasady ogólne
Składka zdrowotna w 2025 roku wynosi 9% podstawy wymiaru, ale sposób ustalenia tej podstawy zależy od formy opodatkowania.
Od 2022 r. składka ta nie jest odliczana od podatku, co wpływa na realne obciążenia finansowe.
Pracownicy na umowie o pracę
Dla pracowników zatrudnionych na etacie:
- Podstawa wymiaru składki zdrowotnej to przychód brutto pomniejszony o składki ZUS finansowane przez pracownika.
- Składka wynosi 9% tej podstawy.
Przykład:
Pracownik zarabia 6 000 zł brutto miesięcznie. Po odjęciu składek ZUS (ok. 825 zł) składka zdrowotna liczona jest od 5 175 zł, co daje ok. 466 zł miesięcznie.
Przedsiębiorcy na skali podatkowej
Dla przedsiębiorców rozliczających się według skali:
- Podstawa wymiaru składki zdrowotnej to dochód z działalności w danym miesiącu.
- Składka wynosi 9% dochodu.
- Jeżeli dochód w danym miesiącu jest zerowy lub poniesiono stratę – obowiązuje minimalna składka (ok. 381 zł w 2025 r.).
Podatek liniowy a składka zdrowotna
Podatnicy na podatku liniowym (19% PIT):
- Składka zdrowotna wynosi 4,9% dochodu.
- Obowiązuje minimalna kwota (ok. 381 zł).
- Częściowo możliwe jest odliczenie składki zdrowotnej od dochodu (limit w 2025 r. to ok. 11 000 zł rocznie).
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Dla ryczałtowców składka zdrowotna jest ryczałtowa, ustalana na podstawie progów przychodowych:
- do 60 000 zł – najniższa składka,
- 60 001–300 000 zł – średnia składka,
- powyżej 300 000 zł – najwyższa składka.
Ulgi i odliczenia w 2025 roku
Wciąż dostępne są m.in.:
- Ulga dla klasy średniej (dla pracowników i niektórych przedsiębiorców na skali).
- Ulga na dzieci.
- Odliczenia darowizn na cele charytatywne.
- Ulga na IKZE.
Najczęstsze błędy i sposoby ich unikania
- Nieprawidłowe ustalenie podstawy wymiaru składki zdrowotnej.
- Brak uwzględnienia minimalnej składki w miesiącach ze stratą.
- Nieuwzględnianie ulg w rozliczeniu rocznym.
- Przekroczenie progów podatkowych bez przygotowania na wyższą stawkę.
Podsumowanie
Znajomość zasad skali podatkowej i naliczania składki zdrowotnej to klucz do uniknięcia niespodzianek przy rozliczeniach rocznych. Zarówno pracownicy, jak i przedsiębiorcy powinni regularnie monitorować zmiany w przepisach, aby optymalizować swoje obciążenia podatkowe i planować budżet.
