kkwiatkowskaTytuł: Jak rozliczyć działalność nierejestrowaną w PIT? Sprawdź, co i jak wpisać!
Autor: Marta Szymańska
Data publikacji: 20 kwietnia 2025
Data ostatniej aktualizacji: 20 kwietnia 2025
Działalność nierejestrowana
Prowadzisz działalność nierejestrowaną i zastanawiasz się, jak ją rozliczyć w rocznym zeznaniu podatkowym PIT? Dobra wiadomość – nie musisz zakładać firmy, aby legalnie zarabiać. Ale nawet bez rejestracji działalności gospodarczej, przychody muszą być rozliczone z fiskusem. Jak to zrobić poprawnie i bez błędów?
W tym artykule przedstawiamy jasny, prosty poradnik krok po kroku, który pomoże Ci uniknąć pomyłek i złożyć zeznanie zgodne z obowiązującymi przepisami. Dowiesz się m.in.:
- co to jest działalność nierejestrowana i kiedy można ją prowadzić
- jaki PIT należy wypełnić
- jak wpisać przychody i koszty
- jak obliczyć dochód i podatek
- jakie dokumenty zachować
Czytaj dalej, by poznać szczegóły i mieć rozliczenie z głowy!
Spis treści
- Czym jest działalność nierejestrowana?
- Kiedy trzeba rozliczyć przychód z działalności nierejestrowanej?
- Jak rozliczyć działalność nierejestrowaną w PIT?
- Który PIT wybrać – PIT-36 czy inny?
- Jak obliczyć dochód i podatek?
- Koszty uzyskania przychodu – co można odliczyć?
- Czy musisz płacić ZUS lub VAT?
- Jakie dokumenty należy przechowywać?
- Podsumowanie i praktyczne wskazówki
Czym jest działalność nierejestrowana?
Działalność nierejestrowana to forma prowadzenia drobnych usług lub sprzedaży bez obowiązku zakładania firmy w CEIDG. Warunki jej prowadzenia określa Prawo przedsiębiorców. Najważniejsze z nich to:
- przychód miesięczny nie przekracza 75% minimalnego wynagrodzenia brutto (w 2025 r. to 3181,50 zł)
- osoba fizyczna nie prowadziła działalności gospodarczej przez ostatnie 60 miesięcy
- działalność nie wymaga koncesji lub zezwoleń
To forma idealna na start – np. dla korepetytorów, rękodzielników czy osób wykonujących drobne usługi.
Kiedy trzeba rozliczyć przychód z działalności nierejestrowanej?
Mimo że działalność jest „nierejestrowana”, przychody z niej podlegają opodatkowaniu. Obowiązek rozliczenia powstaje zawsze, gdy:
- osiągnięto jakikolwiek przychód
- działalność była prowadzona w danym roku podatkowym
Rozliczenia dokonuje się w zeznaniu rocznym PIT za dany rok podatkowy.
Jak rozliczyć działalność nierejestrowaną w PIT?
Dochody z działalności nierejestrowanej należy wykazać w zeznaniu rocznym jako inne źródła przychodu. Najczęściej stosowanym formularzem jest PIT-36. Warto pamiętać:
- dochody te nie są rozliczane ryczałtem
- nie można rozliczać się wspólnie z małżonkiem wyłącznie z tych dochodów
- nie są objęte składkami ZUS (chyba że dobrowolnie)
Który PIT wybrać – PIT-36 czy inny?
Dla działalności nierejestrowanej stosuje się formularz PIT-36 – ten sam, który używa się do rozliczania działalności gospodarczej na zasadach ogólnych. Dlaczego właśnie ten?
- pozwala wykazać inne źródła dochodu (np. umowy cywilnoprawne, działalność nierejestrowana)
- umożliwia uwzględnienie kosztów uzyskania przychodu
- pozwala rozliczyć się jako osoba fizyczna bez firmy
Jak obliczyć dochód i podatek?
Podatek dochodowy od działalności nierejestrowanej obliczysz według skali podatkowej:
- 12% dla dochodu do 120 000 zł rocznie
- 32% dla nadwyżki powyżej 120 000 zł
Dochód = Przychód – Koszty uzyskania przychodu
Nie odliczasz składek ZUS (jeśli nie były opłacane), ale możesz odliczyć inne wydatki związane z działalnością.
Koszty uzyskania przychodu – co można odliczyć?
Możesz pomniejszyć swój przychód o wydatki poniesione w celu uzyskania tego przychodu. Przykładowo:
- zakup materiałów do rękodzieła
- opakowania i przesyłki
- domena i hosting (jeśli sprzedajesz online)
- reklama (np. ogłoszenia w internecie)
- prowizje platform sprzedażowych
Ważne: zachowaj faktury i paragony – mogą być wymagane przy kontroli.
Czy musisz płacić ZUS lub VAT?
Prowadząc działalność nierejestrowaną:
- nie płacisz składek ZUS, ale możesz zgłosić się dobrowolnie (np. po ubezpieczenie zdrowotne)
- nie jesteś płatnikiem VAT, o ile nie przekraczasz limitu 200 000 zł rocznie i nie wykonujesz usług objętych obowiązkowym VAT
Jakie dokumenty należy przechowywać?
Działalność nierejestrowana nie zwalnia z obowiązku ewidencjonowania:
- przychody warto zapisywać w zeszycie lub arkuszu kalkulacyjnym
- przechowuj faktury, rachunki, potwierdzenia przelewów
- archiwizuj korespondencję z klientami
To podstawa bezpieczeństwa w razie ewentualnej kontroli skarbowej.
Podsumowanie i praktyczne wskazówki
Działalność nierejestrowana to prosty sposób na legalne dorabianie, ale wymaga rozliczenia w rocznym PIT. Najważniejsze rzeczy do zapamiętania:
- wypełniasz PIT-36
- wykazujesz dochód jako inne źródła przychodu
- stosujesz skalę podatkową 12/32%
- możesz odliczać uzasadnione koszty
- nie musisz płacić ZUS, ale rozliczenie z fiskusem jest obowiązkowe
Jeśli nie masz pewności, jak wypełnić PIT – skorzystaj z darmowego e-PIT lub pomocy doradcy. Ważne, by nie zwlekać i rozliczyć się do końca kwietnia każdego roku!
